Memento

(1857-1927) Fransız fotoğrafçı. Belgesel fotoğra­fın öncüsü kabul edilir. Jean-Eugene August Atget, 12 Şubat 1857’de Bordeaux yakınlarındaki Libourne’da doğdu. Çok küçük yaştayken anne ve babası öldü; amcası tarafın­dan büyütüldü. İlk gençlik yıllarında kamarot olarak gemilerde çalıştı. Birçok deniz yolculuğundan sonra tiyatro oyuncusu olmak üzere 1879’da konservatuvara girdi Ancak 1881’de okulu bırakarak gezici bir tiyatro grubunun turnelerine katıldı. 1889’da tiyatroyu bırakarak sadece resimle ilgi­lenmeye başladı. Doğa resimlen yapıyordu. Dönemin önemli ressamlarının ürünleri ve çalışma biçimleriyle ilgilendi. Onların bazen fotoğraftan yararlanmış olmaları ilgisini çekti. Parasal zorlukların da etkisiyle 1898’de fotoğrafçı olmaya karar verdi. Giderek fotoğ­rafçılıkta uzmanlaşmasına ve çok başarılı ürünler vermesine karşın yoksulluktan kurtulamadı, yapıtla­rının satışı genellikle az oldu. Başlıca müşterileri müzeler ve tarih kurumlarıydı. Fotoğraflarından re­sim alanında yararlanan B...

Diane Arbus (14 Mart 1923 - 26 Temmuz 1971) , ABD'li kadın fotoğraf sanatçısıdır. Diane Arbus’un babası David Nemerov Rus bir göçmen, annesi Gertrude ise Fifth Avenue’da yer alan Russek Kürk Dükkanı’nın sahiplerinin kızıydı. Arbus ABD'li aktör ve sanatçı Allan Arbus'un eşiydi. 1959'da moda fotoğrafçısı oldu. En ünlü eserleri arasında Tıpatıp İkizler, Yahudi bir dev ve Oyuncak el bombası taşıyan çocuk yer almaktadır. İnsanlar tarafından ucube olarak görülen kişilerin görünenin ardındaki yüzlerini konu alması sebebiyle, ucube fotoğrafçısı ismiyle anılıyordu. Sanatçı yüksek dozda uyuşturucudan 24 Temmuz 1971'de 48 yaşında aldığı yüksek dozda ilacın etkisi ve bileklerini kesmesi nedeniyle yaşamına son vermiştir. 1923 yılında varlıklı bir Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Diane Arbus’un babası David Nemerov Rus bir göçmen, annesi Gertrude ise Fifth Avenue’da yer alan Russek Kürk Dükkanı’nın sahiplerinin kızıydı. Evliliklerinden sonra kürk dükkanını büyük bir ma...

Nobuyoshi Araki, çağdaş sanat dünyasının esaretin fotoğrafçısı olarak tanıdığı 1940 doğumlu Japon sanatçıdır. Araki, fotoğrafla ilgilenmeye üniversite yıllarında başlamış olsa da profesyonel olarak bu konuda isminin duyulması 90’lardan sonradır. İlk çalışmaları karısı Yoko Araki ile yaptığı “Kış Yolculuğu” adı verilen seri çalışmadır. Karısının 1990 yılında ölümü Araki’nin sanatında bir dönüm noktası yaratmış ve bundan sonra yaşam ve ölüm arasında ikisini de barındırdığına inandığı cinselliği yeniden tanımlamaya çalışmıştır. Benlik, Yaşam, Ölüm adını verdiği bu serileriyle çağdaş sanatın önemli isimleri arasına girmiştir. Eserleri Tate Modern, San Francisco Modern Sanatlar Müzesi gibi önemli müzelerde sergilenmekte ve Barbican, Phillips de Pury & Company gibi önemli galeri ve müzayede şirketleri tarafından temsil edilmektedir. Araki’yi tanımlayan asıl işleri daha öncede bahsettiğim üzere Benlik, Yaşam, Ölüm Serileri ve Kinbaku Serileridir. Bu çalışmalarda ana unsur belli yerlerinde...

Sekülerizm[1] veya sekülarizm[2]; toplumdaahiretten ve diğer dinî, ruhanî meselelerden[3]ziyade dünya hayatına odaklanılması yönündeki hareket.[4] TDK, sekülerizm kavramına karşılık olarak dünyacılıksözcüğünü önermiştir.[5] Sekülerizm, din merkezli ve yahut dinî öğeleri sosyal, hukukî ve siyasî anlamda tayin edici kılan bir yaklaşımın tersine, bunları sosyal, hukukî ve siyasî kümeden ayıran bir yaklaşımı tanımlar. Çok geniş bir terim olan sekülerizm, içinde birçok farklı akım, tür ve teori barındırır. Seküler kelimesi, dünyevi veya çağa uygun olanı belirtir ve dünyanın nesnel halinin göz önünde tutulması demektir. Latince çağanlamına gelen Saeculum sözcüğünden İngiliz dili için türetilen Secularism (Sekülerizm) Türkçeye lâiklik, çağdaşlaşma veya dünyevileşme olarak üç farklı terimle çevrilebilmektedir. Fransa'da lâiklik için Laïcité (Laicisme) terimi kullanılmaktadır. Bu terim, somut ve bilimsel olan ile soyut ve dinsel olanın birbirine karıştırılmamasını ifade etmektedirler. Fran...

Hümanizm, Fransızca humanisme, insancılık, beşeriyetçilik, insan odaklılık, insan-merkezcillik. Hümanizm Hümanizm terimsel tanım açısından "sevgi" içermez. Daha felsefi ve bilimsel bir temeli ifade eder. Türkçe karşılığı "insan-merkezcillik"tir. Yani tanrı-merkezcillik geri plana atılır ve bir anlamda reddedilir, insan-merkezcillik esas alınır. Bu kavram psikolojik derinliği olan sübjektif bir kavram (sevgi ve benzeri duygu durumları) değil, felsefi temelli objektif bir kavramdır. Örneğin bir fiilin değerlendirmesinde "tanrının/tanrıların hoşnutluğu" değil "insana faydası/hoşnutluğu" esastır. Bu açıdan da sekülarizmle sıkı bir ilişkisi vardır. Yine kanunların düzenlenmesinde tanrı-merkezcilliği değil insan-merkezcilliği önermektedir. Adının Türkçe anlamı insancılıktır (human). Genelde deizm, ateizm ve agnostisizm ile bütünleşebilir ama hümanist anlayış bunlar için değildir. Hümanizm, bu tür doğaüstü güçlerin varlığıyla ilgilenmeyen etik tab...

Pierre Abélard veya Pierre Abailard veya Pierre Abeilard (Petrus Abelardus) (d. 1079, Nantes yakınlarında Le Pallet, Bretanya - ö. 21 Nisan 1142, Chalon-sur-Saone yakınlarında Saint Marcel Manastırı, Burgonya), Fransızskolastik düşünürü, tanrıbilimci; dil, diyalektik ve ahlak filozofu.[1] Tümeller sorununa getirdiği çözüm ve diyalektiği özgün kullanım biçimiyle tanınan Fransız ilahiyatçı ve felsefeci. Ayrıca şiirleri ve Héloise ile yaşadığı aşk macerasıyla da ünlüdür. Gençlik yılları Abaelardus'un yaşamı üstüne oldukça geniş bilgi vardır. Bunun başlıca nedeni ünlü Historia Calamitatum (Bir Mutsuzluk Öyküsü, 1988) adlı yapıtında kendi yaşamına oldukça geniş yer vermiş olmasıdır. Abaelardus, Loire'ın güneyinde, Bretanya'da bir şovalyenin oğlu olarak dünyaya geldi. Kendisine kalacak mirası ve askerlik mesleğini seçmesini isteyen ailesinin beklentisi bir yana iterek Fransa'da felsefe, özellikle de mantık eğitimine yöneldi. Felsefede karşıt uçları temsil eden öğretmenle...

Ansel Adams (d. 20 Şubat 1902, San Francisco - ö. 22 Nisan 1984, Kaliforniya) Amerikalı fotoğrafçı. Piyano öğrenimi gören Ansel Adams, Paul Strad'ın yapıtlarından etkilenerek tümüyle fotoğrafçılık üstünde yoğunlaşmaya karar verdiği 1930'a kadar, müzik ve fotoğrafçılığı bir arada yürüttü. Imogen Cunningham, Edward Weston, vb. fotoğrafçılarla Group F/64'ü kurup, bu akınım kurallarını kılıkırk yararcasına uyguladı. 1937'de Kaliforniya'da Yosemete'ye yerleşip, 1940'tan sonra ülkenin ulusal parklarında çok sayıda fotoğraf çekerek, kesin çizgili, ama duyarlılığı da yansıtan fotoğraflarıyla, modern fotoğrafçılığın önde gelen adları arasında yer aldı: Kesin çizgili fotoğrafları, daha önceki fotoğrafçıların çağrışıma dayalı yapıtlarıyla belirgin bir karşıtlık içindedir; hatta 19. yüzyıl peyzaj fotoğraflarının gerçekçi ayrıntılarını bile geride bırakır. Yalnızca siyah/beyaz çalışıp, yoğun görüntüler yaratmak için parlak ışıktan yararlanmıştır.

Berenice Abbott (Springfield, Ohio 1898 - Maine 1991) ABD'li fotoğrafçı. Meslek yaşamına sürrealist sanatçı Man Ray'in asistanı olarak başlayan Berenice Abbott, 1930 yllarında New York kentiyle ilgili olarak hazırladığı belgesel fotoğraf dizileriyle büyük ilgi gördü. Ayrıca 20. yüzyılın başlarında yaşamış Fransız fotoğrafçı Eugène Atget'nin yapıtlarının Amerika Birleşik Devletleri'nde tanınmış olmasını sağladı. Fotoğraf çalışmalarını Changing New York, Greenwich Village, Today and Yesterday, Photographs ve The World of Atget adlı kitaplarında topladı. Columbus'daki Ohio State Üniversitesi'nde (1917-18) bir dönem geçirdi ve daha sonra New York'ta (1918–21) bağımsız olarak Marcel Duchamp ve Man Ray ile tanıştığı heykel eğitimi aldı. 1921'de ABD'yi Paris'e bıraktı ve burada Académie de la Grande Chaumière'de 1923'te Berlin'de Kunstschule'e katılmadan önce çalıştı. 1924'ten 1926'ya kadar Man Ray'ın asistanı olarak ça...

James Abbe (1883-1975) Amerikalı bir fotoğrafçıydı. Abbe 1917'den başlayarak tiyatro ve film sanatçılarının birçok fotoğrafını çekti. 1920'lerin sonlarında haber fotoğrafçılığında ün kazandı. O da moda fotoğrafçılığıyla meşhurdu, Amerikan Vogue için ünlü çalışmalar da dahil olmak üzere. Oğlu James Abbe, Harper's Bazaar için çalışan bir fotoğrafçıydı. http://www.artnet.com/artists/james-abbe/

Leukippos'un öğrencisi Demokritos ya da bazı kaynaklarda Demokritus, MÖ 460-370'lü yıllarda yaşamış ve Sokrates'den sonra ölmüş olmasına rağmen, "Sokrates öncesi doğa filozofları"ndan sayılır. Hocasının ortaya koyduğu teoriyi büyük ölçüde geliştirerek ünlenmiştir. Parmenides'in temsil ettiği tekçilik (monism) ile Empedokles'in çokçuluğu (pluralism) karşısındaki aracılık girişimleri sonucu, "Atom veya bölünmeyen öz" teorisi ile ünlenmiştir. (Bazı kaynaklar Empedokles ve Anaksagoras'ı da "atomcular" sınıflandırmasının içine sokmaktadır. ) Varoluş ile ilgili çok kesin bir görüş ortaya koymuştur. Evren'deki oluşuma, kesin bir zorunluluk egemendir. Bütün olup bitenleri bir rastlantı ile izâha çalışmak saçmalıktır. "Yaratılmamış, yok olmayan, değişmeyen varlık, özdeksel atomdur. Öz, maddeyi temsil eder ve onunla her nesne yapılabilir." şeklinde özetlenebilecek bir görüşle, materyalist doğa biliminin ilk temellerini atmıştır....

Leukippos (Yunanca: Λεύκιππος), MÖ 5. yüzyılda yaşamış Antik Yunan filozof. Atomculuk ile ilgili çalışma yapmış ve atomculuk teorisini geliştirmiştir. Ayrıca, maddelerin gözle görülemeyecek kadar küçük bileşenlerden oluştuğunu savunmuştur. Bu teoriyi, öğrencisi Demokritos daha da ayrıntılı olarak geliştirmiştir. Leukippos, büyük olasılıkla Milet'te doğmuştur, ancak Abdera ve Elea da olası doğum yerlerindendir.

http://all-art.org/photography/AA-history_enc_brit.htm

Anaxagoras Anaksagoras, (Yunanca: Ἀναξαγόρας, MÖ 500-428), Klazomenai'lı olup, Sokrates öncesi düşünürlerden bir tanesidir. Ana madde ve ilk hareket ettirici neden öğretisi vardır. Hayatı Doğum yeri olarak bugün Urla yakınında bulunan eski adıyla Klazomenai şehri gösterilir. Bu şehrin soylu ailelerinden birine mensuptur. Bütün servetini, hayatını adadığı bilimsel araştırmalar uğruna tüketmiş olduğu rivayet edilir. MÖ 468 yılında düşen bir gök taşını incelemiş ve onun kızgın bir taş kitlesi olduğu kanaatine varmıştır. Anaksagoras Atina'ya yerleşmek için gelen ilk düşünürdür. Böylece Atina felsefe dünyasına girmiştir. Burada iyi karşılanmış, dönemin en güçlü kişisi olan Perikles'in dostu olmuştur. Devrin başka bir önemli siması olan tragedya yazarı Evripides'le de dostluk kurmuştur. Gök cisimlerini incelemesi ve gök taşının düşmesi onu evrensel düzenle ilgili yeni kuramlar geliştirmeye itmiştir. Ay ve güneş tutulmaları, gök taşları, gök kuşağı ve Peloponnesos...

Empedokles Empedokles (Yunanca: Έμπεδοκλής, MÖ 490-430), Sokrates öncesi düşünürlerden bir tanesidir. Sicilya'da bir Yunan kolonisi olan Agrigentum kentinin yurttaşıdır. Doğa düşünürlerinden biri olan Empedokles, kendinden önceki doğa düşünürlerinin temel öğe (arkhe) olarak belirlediği, su, ateş ve havaya, toprak öğesini de ekleyerek, hepsini bir arada kullanan ilk düşünür olmuştur. Empedokles'e göre bu dört temel öğe, sevgi ve nefret (iticilik) gücü ile birleşip ayrılırlar. Bir başka deyişle sevgi ve nefret de, maddeyi meydana getiren temel ögelerdendir ve değişimleri açıklamak için kullanılmışlardır. Hayatı MÖ 490 yılında Sicilya'nın Agrigentum kentinde, seçkin bir ailenin oğlu olarak doğmuştur. Siyasi bakımdan anayurdu olan Agrigentum'un hayatında oldukça aktif ve yararlı bir rol oynamıştır. Babasının MÖ 470 yılında kentin tiranının devrilmesinde önemli bir rol oynamış olduğu söylenmektedir. Bu tiranın tahtı Empedokles'e sunulmuş olsa da, o demokratik eğilimleri ...

Atomculuk Okulu, maddeci filozoflar Empedokles ve Anaxagoras'ın ardından Leukippos ve onun öğrencisi Demokritos tarafından benzer bir materyalizm doğrultusunda oluşturdukları ve geliştirdikleri atom düşüncesiyle anılan felsefe okulu. Atomcu okul bir yandan Parmanides'ın monist yaklaşımına öte yandan Anaxagoras'ın çoğulcu yaklaşımına bir tür tepki olarak gelişmiştir; özellikle de birincisine karşı.Demokritos yalnızca varolanları değil ruhu da atomlardan oluşan bir şey olarak düşünerek materyalizmi ileri noktalara taşımış, felsefe tarihinde materyalizm eğilimi için en güçlü başlangıç noktalarından birini meydana getirmiştir. Atomcu okula göre evren bileşik cisimlerden oluşur, bunlarsa maddenin en küçük ve bölünemez parçası olarak kabul edilen atomlardan meydana gelir. Başka bir açıdan bu okul, evrendeki her şeyin boşluk içindeki hareketleri sonucu meydana geldiğini, dolayısıyla evrende mutlak anlamda bir nedenselliğin varolduğunu, insan ruhunun da daha incelmiş atomların hare...

Abdera Okulu, İlkçağ felsefesinde, Atomcu Milet'li Leukippos ile Seferihisar'lı (Teos) Demokritos tarafından kurulmuş olan, ünlü temsilcileri arasında Kioslu Metrodoros ve Anaxarkhos'un bulunduğu adını Trakya'da iskeçe yakınlarındaki bir kentten alan okul. Leukippos Miletli ve Demokritos Teoslu olduğu halde, Abdera'da yaşamış ve çalışmış olmaları nedeni ile bu adla anılmaktadırlar. Sofist Protagaros'ın da doğduğu Abdera'da kurulmuş olan felsefe tarihindeki önemini, kurucusu Leukippos ile Demokritos tarafından savunulmuş olan atomcu görüşten almaktadır. Okulun söz konusu materyalist varlık görüşü, empirist bir bilgi anlayışıyla tamamlamış ve Abdera Okulu bu çerçeve içinde, tarihte ilk kez birinci ve ikincil nitelikler arasında bir ayrım yapılmıştır. Anaksagoras'ın çağdaşı olan Leukippos, Abdera'ya gelerek bir okul kurmuş ve kendisi gibi oraya göçen genç Demokritos'u yetiştirmiştir. Her iki düşünür de bölünemezcilik (Atomculuk) düşüncesinin kurucus...

Lebriz 1929 yılının Kasım'ında Alfred H. Barr Jr. New York Modern Sanat Müzesi'ne müdür olarak atandığında (MoMA) Amerika Birleşik Devletleri’nde Modern Sanat diye bir kavram henüz yoktu. Birkaç akademisyen ve koleksiyoncu dışında kimse hangi tür sanatın modern olduğu veya bunların nasıl ortaya çıktığı konusunda bir fikir sahibi değildi. Sadece biraz gerisine gidildiğinde hafızalarda 1913 yılında açılan Armory Show akıllarda kalmıştı. Genel kamuoyu açısından ise modern veya klasik herhangi bir sanat okulu ve eseri yaşamlarının çok ötesinde bir fanteziden ibaretti. Alfred H.Barr Jr. Modern Sanat'ın ABD'de tanınması, kabul edilmesi, değer kazanması ve sanatçıların bu alanda ilham sahibi olmasında en önemli role sahip kişilerden biri, belki de en önemlisi olarak kabul ediliyor. Avrupa'da doğan Modern Sanat ABD'li alıcıların desteğiyle gelişti ve yaygınlaştı. Bir rahibin oğlu olan Princeton sanat tarihi bölümü mezunu Alfred H. Barr Jr., MoMA Direktörlüğü'ne ...