Shadi Ghadirian

Shadi Ghadirian (İranlı fotoğrafçı)

2016 İFSAK Fotoğraf Günlerinde ve Beşiktaş Fotofest kapsamında eserleri sergilenen, 1974 Tahran doğumlu olan İranlı kadın sanatçı, geleneklerin baskısı altındaki kadınların modernleşme sorununu fotoğraf çalışmalarıyla aktarıyor. 1998 yılında QAJAR isimli projesiyle, dünyaca tanınan bir isim oldu.

“Qajar” (1998)



Qajar, 1794 yılında İran’ı birleştirerek tahta geçen Ağa Muhammed Şah ile başlayan ve 1925 yıllına kadar yönetimde kalan bir hanedan. 1925 yılında Pehlevi hanedanı yönetime geçti ve Şah Rıza Pehlevi 1979’da devrime kadar tahtta kaldı. Kajar döneminde fotoğraf çok popülerdi. Genellikle gruplar halinde çekilen dönem fotoğraflarında, gösteriş amacıyla statülerini belgeleyen nesneleri, evlerinin dekorlarını ve değerli eşyalarını da kullandılar.

Ghadirian Qajar döneminin gösterişli giysilerini kullanarak model olarak kullandığı kadınların fotoğraflarını çekti. Bu fotoğraflar, dini kuralların müsaadesi ölçüsünde kurgulanmıştır. Qajar döneminin gösterişli dekorları ve giysileri ile çağdaş gelenekleri birleştirdi..

Fotoğraflarda kadınların dik duruşları, izleyiciye delercesine dik ve güçlü bakışları, en önemli anlatım ögesidir.

“Her Gün Gibi” (2000)



2000 yılında çalıştığı “untitled from the like everyday” serisi ve İslam toplumlarında kadının rolü konusundaki önyargıları destekleyici kurgular çalışır. Hem İran ve İslam coğrafyasında, hem de dünyada, kadının geleneksel rollerini mizahi bir anlatımla fotoğraflara aktarır.

Siyah çarşaflı kadın figürü kullanmayıp desenleri canlı kumaşlar kullanması, modellerin standart İran’lı kadın tipiyle örtüşmeyen, hatta çelişen hareketli, yaşam dolu, birey olan kadın figürüne dönüştürür. Ve yüzleri farklı objeler olarak kullanması ise yine mizahi bir yaklaşımla konuyu anlatır. Mutfak malzemeleri, gündelik ev işi aletleri gibi hazır eşyaları yüz olarak kullanmasıyla, keskin bir biçimde bir nesne, aynı anda birden fazla içeriği de çağrıştırır.

Bir kadına evlilikle gelen sorumlulukları, kimlikler olarak çalıştığı bu seride ironik olarak ev kadınlarına atfedilen aşçı, temizlikçi vs. gibi saçma sapan tek boyutlu kimlik anlayışını zayıflatır.

Her Gün Gibi, kadınlara dair gerçekleri, profesyonel evhanımlarının yaşamlarını dolduran “gündelik” ev eşyaları ile yanyana koymaktadır.

“Unfocused” (1998)



1998 yılında çalıştığı “Unfocused” serisinde, yine İranlı kadını bir mizahi yaklaşımla fotoğrafa aktarır. Modern batılı kadın gibi giyinen modelin flu fotoğraflarını çekerek çalıştığı seride modernleşmek isteyen İran’lı kadının iç dünyasını aktarır.

“Be Colorful” (2002)



Renkli suluboya tadındaki bu seride yine konu kadınlar. Bu renk cümbüşü kadınlara engel oluşturmuş. Kendi dünyalarının dışındaki yaşama ulaşmalarını engelliyor. İran kadınlarının baskı altında oluşlarının mecazi bir anlatımı..

“Miss Butterfly” (2011)



Bir seçim günü sonrası bu seriye başladığını söyleyen sanatçımız, evlerimizde oluşturduğumuz güvenli alanlara gönderme yapmaktadır. bir taraftan da kendimizi nasıl evlerimize hapsettiğimizi hatırlatıyor.

Beyaz Kale (2009) Tüm savaş yaralılarına,


Cennetin olmadığını hayal et Denersen bu kolay Altımızda cehennem yok Üstümüzde yalnızca gökyüzü Hayal et bütün insanlar Günü yaşıyorlar. Ülkelerin olmadığını hayal et Bunu yapmak zor değil Öldürecek veya uğruna ölünecek bir şey yok Ve din de yok Hayal et bütün insanlar Hayatı barış içinde yaşıyorlar Sen Benim hayalci olduğumu söyleyebilirsin Fakat ben yalnız değilim Bir gün bizimle birleşeceğinizi umuyorum Ve bütün dünya bir olacak Hayal et mülkiyetin olmadığını Yapabilir misin merak ediyorum Açgözlülüğe ve açlığa ihtiyaç yok İnsanlığın kardeşliği Hayal et bütün insanlar Bütün dünyayı paylaşıyorlar Ve bütün dünya bir olarak yaşayacak. ..... John Lennon'un İmagine Şarkı Sözleri (Bu sergi için seçilmiştir)


“Nil, Nil” (20008)



Savaş nesnelerini günlük ev eşyaları ile fotoğraflamıştır. Savaş aslında çok yakınımızda, hatta evlerimizde…

West By East (2004)



Batılı kadın giysileri giydirilerek poz veren kadınlara daha sonra dijital müdahale ile iranlı kadının giyinme tarzına yaklaştırılmıştır. Görünmesi yasak olan bedenimiz karalanarak kapatılmıştır. Yoğun olarak kara renkli giysiler giyen iranlı kadınların çelişkisi anlatılmış.

Ctrl+Alt+Del (2006)



Konseptte bayan modellerin vücut hatları bilgisayar simgeleri ile gayet düzenli bir şekilde oluşturulmuş. Çalışmalardan yansıtılan görüş İran’daki internet sansürü ve diğer sansürler. Özellikle bayan model kullanılarak ülkedeki haremlik meselesi gözler önüne serilmiş.

http://shadighadirian.com/