Memento

İlk kadın foto muhabiri Eleni Küreman, geçen ay 78 yaşında öldü. O Türkiye'nin ilk kadın foto muhabiriydi. II. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra Associated Press'te başladığı mesleğini çeşitli gazetelerde sürdürdü. Kadınların pek az çalıştığı bir alanda, spor fotoğrafçılığında uzmanlaştı. Erkek meslektaşları onunla alay ederdi. Ama o, gol yeme ihtimali az olan kalecinin arkasında dururdu. İyi kaleci gol yediğinde bir tek Eleni fotoğrafı çekmiş olurdu. Eleni Küreman'ı bize eşi ve kızkardeşi anlattı.Eleni Küreman, 1923'te zengin bir Rum ailesinin ikinci kızı olarak İstanbul Cihangir'de dünyaya geldi. Ablası Keti'yle arasında yalnız bir yaş vardı.Çocukluğu Cihangir'de geçti. O günlerin Cihangir'i bahçeli evleri, sakin sokaklarıyla sarı lepiska saçlı Eleni ve ablası için bir cennetti. Babası Stavro ticaretle uğraşıyordu ve işleri iyiydi. Karısı Sofya ve iki kızını o dönemin Türkiye'sinde iyi şartlarda yaşatabiliyordu.Ama Eleni ve Keti'nin mutlu çocuk...

Fuat Uzkınay (1888, Üsküdar - 29 Mart 1956 - İstanbul), Türk yönetmen ve yapımcı. İlk Türk sinemacısı. Hayatı İlk ve ortaöğrenimini İstanbul'da tamamladı. İstanbul Sultanisi 'ni bitirdikten sonra İstanbul Dâr-ül Fünûn 'un fizik-kimya bölümüne girdi. Türkiye'de sinemaya olan ilginin artmasıyla birlikte Uzkınay'ın da dikkatini çeken sinema sanatı, onun dahiliye müdürlüğü yaptığı okulda öğrencilere sinemayı tanıtan ve öğreten dersler vermesini sağladı. Şehzadebaşı 'nda Millî Sinema adı verilen ve daha sonra " Ali Efendi Sineması " adını alan ilk Türk sinemasının 19 Mart 1914 tarihinde açılmasında Uzkınay'ın büyük emeği geçmiştir. Türkiye'de sinemayı halka ilk tanıtan Sigmund Weinberg'den sinema oynatıcısının kullanılmasını öğrendi. Askerliğini yaparken 14 Kasım 1914 Cumartesi günü Ayastefanos'taki Rus Abidesi'nin yıkılışını 150 metrelik filme çekerek, Türk sinemasında ilk kez film çeken kişi oldu. Bir yıl sonra (1915) Harbiye Nazırı En...

Jan Amos Comenius ( Çekçe : Jan Amos Komenský; Almanca : Johann Amos Comenius; Latince : Iohannes Comenius) (28 Mart 1592 – 15 Kasım 1670), Çek öğretmen , bilim insanı , eğitimci ve yazardır . Brethren Birliği / Moravya piskoposu, dini mülteci ve evrensel eğitimin ilk savunucularındandır, Didactica magna kitabında bunun kavramı açıklanmıştır. Cominius ulusların öğretmeni ya da modern eğitimin babası olarak bilinmektedir. [1] [2] Yaşamı Jan Amos Komenský 28 Mart 1592 Moravya 'da (şu anda Çek Cumhuriyeti ) doğmuştur. [3] Almanya 'da Heidelberg Üniversitesi 'nde eğitim görmüş ve papaz (pastör) ve okul müdürü olmuştur. 30 yıllık Savaş Polonya 'ya göç etmesini zorunlu kılmıştır. Polonya'da iken Polonya'nın eğitim sisteminin reformu için kitaplar yazmıştır. Bu kitaplar sayesinde ünlü olup, okul sistemlerinin reformunu yapmak üzere İngiltere, İsveç ve Macaristan'ı ziyaret etmiştir. Comenius ilk resimli ders kitabını tanıtmıştır. Burada Latince yerine yerel dili...

Mario Vargas Llosa, ("Yosa" şeklinde okunur) (d. 28 Mart 1936 Arequipa , Peru ) Perulu roman, öykü ve oyun yazarı, eleştirmen, 2010 yılında Nobel Ödülü kazanmıştır. Hayatı Dedesinin konsolos olarak görev yaptığı Cochabamba 'da yetişti. Lima 'daki askeri bir okuldan mezun oldu. Lima San Marcos Üniversitesi’nde edebiyat eğitimi gördü. İspanya ’da Madrid Üniversitesi ’nde doktora yaptı. Yayınlanan ilk eseri 1952'de basılan "İnkanın Kaçışı" adlı oyundu. Ardından çeşitli dergilerde öyküleri yayınlandı. Gazetecilik ve televizyonculuk yaptı. "Cuadernos de Composiction" ile "Literatura" dergilerinin yayın kadrosunda yer aldı. 1959-1966 arasında Paris 'te yaşadı. İlk romanı "Kent ve Köpekler" 1963'te yayınlandığında büyük ilgi gördü. Birçok dile çevrildi. 3 yıl Londra 'da yaşadı. 1969'da ABD'de Washington Üniversitesi'nde ders verdi. 1970'te Barselona'ya yerleşti. 1974'te Lima'ya döndü. 1990...

Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, Marquis de Condorcet, (17 Eylül 1743 – 28 Mart 1794), Nicolas de Condorcet olarak da bilinen Fransız filozof ve matematikçi . Liberal ekonomi , anayasal hükûmet, parasız ve eşit kamu eğitimi, kadınlar ve tüm ırklardan insanlar için eşit hakları destekleyen düşünceleriyle Aydınlanma Çağı ve Aydınlanma rasyonalizminin ideallerini somutlaştırmıştır. Condorcet, Fransız Devrimi 'nin yetkililerinden bir süre kaçtıktan sonra yakalandı ve hapishanede öldü. İnsanın yetkinleşebileceğine ve insanlığın sonsuzca ilerleyebileceğine inanan Condorcet, ilerlemeye duyduğu bu inancı, İnsan Zekasının İlerlemeleri Üzerine Tarihi bir Tablo Taslağı adlı eserinde dile getirmiştir. Auguste Comte 'un Anne Robert Jacques Turgot ile beraber en çok etkilendiği Aydınlanmacı filozoftur. Comte'nun ortaya koyduğu 3 Hal Yasasına fikir ve ilham sağlamıştır.

Marc Chagall (okunuşu: mark şagal, İbranice :מאַרק שאַגאַל, Beyaz Rusça :Мойша Захаравіч Шагалаў Mojša Zaharavič Šagałaŭ, Rusça : Марк Захарович Шага́л Mark Zaharoviç Şagal) (7 Temmuz 1887 – 28 Mart 1985), Yahudi kökenli Rus - Beyaz Rus - Fransız ressam. Chagall, o dönemler Rus İmparatorluğu 'na dahil olan Belarus 'ta dünyaya geldi. İzlenimcilik akımının ardından gelen modern sanat hareketinde yer aldı. Hayatı Marc Chagall, Yahudi bir ailenin dokuz çocuğunun en büyüğü olarak, Belarus 'ta Vitebesk yakınlarındaki Liozno'da dünyaya geldi. Babası Khatskl (Zakhar) Shagal, ringa balığı ticareti yapıyordu. Annesi ise Feige-Ite idi. Chagall'ın çalışmalarındaki göndermelerden de anlaşıldığı üzere, ressam mutlu bir çocukluk dönemi geçirdi. O günlerde yaşadıkları Pokrovskaya Sokağı'ndaki ev "Marc Chagall Müzesi"'ne dönüştürüldü. [1] 1906'da, ünlü bir yerel ressam olan Yehuda Pen'in yanında resme başladı. Kısa bir süre sonra, 1907'de ise Sankt-...

Eugène Ionesco ( Rumence : Eugen Ionescu, d. 26 Kasım 1909 – ö. 28 Mart 1994), uyumsuz tiyatronun önde gelen yazarlarından biridir. Sıradan durumların ötesinde bireyin var oluşundaki anlamsızlığı kendine özgü bir dille anlatmaktadır. Yaşam öyküsü Resmi internet sitesine göre 1912, başka kaynaklara göre 1909 yılında Romanya 'da doğan Ionesco'nun babası Rumen, annesi Fransız'dır. Çocukluğu Fransa'da geçen Ionesco anne ve babasının boşanmasının ardından 1925 yılında Romanya 'ya döner. 1928 – 1933 yılları arasında Bükreş Üniversitesi 'nde Fransız Edebiyatı okuyarak öğretmenlik sertifikası alan Ionesco, burada Emil Cioran ve Mircea Eliade ile tanışır. 1936 yılında Rodica Burileanu ile evlenerek sıra dışı çocuk öykülerini ithaf ettiği bir kız babası olur. 1938 yılında doktora çalışmasını tamamlamak için ailesiyle birlikte Fransa 'ya döner. II. Dünya Savaşı 'nın patlak vermesiyle Marsilya 'ya taşınan aile, Fransa 'nın özgürlüğe kavuşmasından sonra 1...

Evliyâ Çelebi ( Osmanlıca : اوليا چلبی; 25 Mart 1611; İstanbul [3] - 1682, Mısır ), 17. yüzyılın önde gelen gezginlerinden ve az sayıdaki 17. yüzyıl nesir yazarlarındandır . Elli yılı aşkın süreyle [4] Avrupa, Batı Asya ve Mısır topraklarını gezmiş, gördüklerini de Seyahatnâme adlı 10 ciltlik eserinde toplamıştır. Evliya çelebi fantastik ve muzip bir yazar olarak değerlendirilmelidir. [5] [6] Ailesi Çelebi ailesi aslen Kütahyalı olup, fetihten sonra İstanbul 'a yerleşmiş, zaman zaman Kütahya'da da kalmışlardır. [7] İstanbul'un Fethi sırasında Evliya Çelebi'nin dedesi Kara Ahmet Bey'in dedesi olan Yavuz Özbek (Er), Fatih Sultan Mehmed 'in akıncılarından olup fetih ganimeti ile Unkapanı 'nda yüz dükkân, bir cami ile beraber bir ev yaptırmıştır. Eski adıyla Sağrıcılar Camii olan bu cami Yavuz Sinan Camii'dir. [8] Evliya Çelebi'nin dedesi Kara Ahmet Bey, Kütahya'daki evlerinin önündeki türbede medfundur. [9] Babası Derviş Mehmed Zıllî, I. Sül...

Juan Carreño de Miranda (25 Mart 1614 - 3 Ekim 1685), Barok dönemde yaşamış İspanyol ressam. Miranda, Asturias 'taki Avilés şehrinde kendisiyle aynı isme sahip ressam bir babanın oğlu olarak doğdu. Ailesi 1623 yılında Madrid 'e taşındı. Ressam 1620'lerin sonuna kadar bu şehirde eğitim gördü. Ustaları Pedro de Las Cuevas ve Bartolomé Roman idi. Çalışmaları ile Velázquez 'in ilgisini çekti. 1658 yılında Alkazar Sarayı'ndaki freskleri boyamak üzere kraliyet komisyonu tarafından seçildi (Bu saray şimdi Madrid Kraliyet Sarayı olarak bilinmektedir). 1671 yılında Sebastian de Herrera 'nın vefatıyla kraliçenin saray ressamı oldu ve portreler çizmeye başladı. Santiago Nişanı'nı, "Resim yapmanın nişanlara ihtiyacı yoktur, sana bütün dünyayı zaten o verir" diyerek reddetti. Daha çok portreler ressamı olarak tanınan Miranda, Madrid'de öldü. Öğrencileri arasında Mateo Cerezo , Cabezalero , Donoso ve Ledesma y Sotomayor vardır. Çalışmalarından kraliyet...

Alexej von Jawlensky ( Rusça : Алексей Георгиевич Явленский) "Alexei Georgijewitsch Jawlenski"; (25 Mart 1864; Torschok , Rusya - 15 Mart 1941; Wiesbaden , Almanya ), dışavurumculuğun önemli ressamlarındandır. Hayatı Çocukluğu ve gençliği Jawlensky altı çocuklu ailenin beşinci çocuğudur. Albay olan babası Georgi Nikiforowitsch Jawlenski, Alexej 18 yaşındayken ölmüştü. Annesi Alexandra Petrowa Medwedewa babasını ikinci eşiydi. [1] 16 yaşındayken ailesinle Moskova 'da yaşıyordu. Subay olmak isterken ressamlığa olan sevgisini keşfetti. 1880'de dünya sergisinde ilk defa modern sanatlar gördü ve kendinin ressamlık yeteneğini düzenli olarak Tretjakow-Galerisini ziyaret ederek geliştirdi. Jawlensky ve İlya Repin Rus subay olarak Sankt-Peterburg 'a tayin edildi. Anyı zamanda, 1889'dan 1896'ya kadar ziyaret ettiği Petersburg Sanat Akademisinde İlya Repin 'in öğrencisi oldu. Repin Jawlensky'yi İvan Šiškin, Konstantin Korovin, Vasilij Surikov, Valentin Ser...

John Gutzon de la Mothe Borglum (25 Mart 1867 - 6 Mart 1941), Rushmore Dağı Anıtı ile tanınan Amerikalı heykeltıraş . Ayrıca, Georgia'daki <i>Stone Mountain</i>, Washington DC'deki Union General Philip Sheridan'ın heykeli ve Roosevelt tarafından Beyaz Saray 'da sergilenen [1] ve şu anda Washington'daki Birleşik Devletler Capitol mahzeninde [2] tutulan Abraham Lincoln büstü de dahil olmak üzere ABD'deki çeşitli kamu sanat eserleriyle bağlantısı vardır. General Philip Sheridan, 1908'de Borglum tarafından Washington, DC'de yontulmuş. Mount Rushmore Güney Dakota 'nın Black Hills Tepelerinde bulunan Rushmore Dağı Rushmore Dağı projesi, Güney Dakota eyalet tarihçisi Doane Robinson'un fikriydi. [3] Thomas Jefferson 'ın yüzü için yaptığı ilk deneme, tamamlamak için yeterli taş olmadığı anlaşıldığında yeniden yapılmak zorunda kaldı. [4] Washington'un alnının altındaki geniş kaya alanlarını çıkarmak için dinamit kullanıldı. İlk...

David Lean (d.25 Mart, 1908 – ö.16 Nisan, 1991) Akademi Ödülü sahibi İngiliz film yönetmeni ve film yapımcısı, sör. Sinemaya kurgucu olarak başlayan Lean, Brief Encounter , Arabistanlı Lawrence , The Bridge on the River Kwai , Doctor Zhivago ve A Passage to India filmleri ile tanınır. Biyografisi 25 Mart 1908'de İngiltere 'nin tarihi Surrey vilayetinin bir ilçesi olan Croydon 'da dindar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İronik bir şekilde çocukluğunda sinemaya gitmesine izin verilmedi. 1920'li yıllarda babası gibi muhasebeci olmayı düşünürken 1927'de bir film stüdyosunda iş buldu. Kelimenin tam anlamıyla sinemaya mutfağından başladı. Getir götür işleri, çaycılık derken haber filmlerini montajlamaya başladı. Sonra konulu sinema filmlerinin montajına geçti ve bu konuda ilerledi. 1930'lara gelindiğinde çok ünlü bir kurgucu olmuştu. Başta Anthony Asquith , Paul Czinner ve Michael Powell olmak üzere pek çok ünlü yönetmen filmlerinin kurgusunu ona emanet...

"Novalis", (2 Mayıs, 1772 - 25 Mart, 1801) erken Alman romantizmi'nden yazar ve filozof. Gerçek ismi "Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg". Novalis ilk eğitimini özel öğretmenlerden aldı. Bu öğretmenlerin arasında Christian Daniel Enhard Schmid de vardır ki Novalis Schmid ile daha sonra üniversite eğitiminin başında tekrar karşılaşacaktır. Novalis daha sonra Eisleben'deki Luther gramer okuluna gitmiş, burada retorikve antik edebiyata dair bilgi ve yeteneklerini geliştirmiştir. Novalis 1790'dan 1794'e kadar Jena'da hukuk okumuştur. Eğitimi sırasında Schiller ile tanışmış ve Schiller'in derslerine katılmıştır. Schiller'in hastalık döneminde ona dostluk göstermiştir. Ayrıca Goethe, Herder ve Jean Paul ile de tanışmış, Ludwig Tieck, Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling ve Friedrich ve August Wilhelm Schlegel kardeşler ile arkadaş olmuştur. Ekim 1794'te kamu hizmetinde çalışmaya başlayan Novalis bu sıralarda tanıştığı Sophie ...

Edward Steichen (d. 27 Mart 1879, Lüksemburg - ö. 25 Mart 1973, ABD) Amerikalı fotoğraf sanatçısı, ressam. Amerikan fotoğrafçılığının öncülerinden sayılır. 1882 yılında Steichen ailesi, Lüksemburg'dan ABD'ye göç etti. Önce Hancock'a, sonra da Milwaukee'ye yerleşti. Steichen 15 yaşına geldiğinde burada bir taş baskı ustasının yanına çırak olarak girdi. Önceleri resimle uğraşan Steichen sonraları fotoğrafa ilgi duymaya başladı. Resme olan ilgisi ve düşkünlüğü fotoğraflarına da yansıdı. İlk çektiği fotoğraflarda bu etki görülüyordu. Öyle ki Steichen bu fotoğrafların çoğuyla negatif ya da kart üstünde çeşitli kimyasallar kullanarak oynuyor, tıpkı bir resim gibi görüntü ekliyor veya siliyordu. Steichen'ın bu fotoğrafları pek çok eleştirmen tarafından fotoğraf sanatının en büyük başarısı olarak görüldü. 1902'de dönemin ünlü Amerikalı fotoğraf sanatçısı Alfred Stieglitz, Steichen'a Photo-Secession Grubu'nu birlikte kurmayı teklif etti. Bunun üzerine 1905 yılınd...

Josef Albers, (d. 19 Mart 1888, Bottrop - ö. 25 Mart 1976, New Haven , Connecticut ), Alman asıllı Amerikalı sanatçı ve öğretmen. Hayatı 1888'de Almanya Vestfalya bölgesinde Bottrpop küçük şehrinde bir Katolik sanatkar ailesinin oğlu olarak doğdu. 1908 - 1913 döneminde doğum şehrinde bulunan bir öğretmen okulunda eğitim görerek Ruhr bölgesinde ilkokul öğretmeni oldu. 25 yaşına geldiğinden okulundan izin alarak Berlin Kraliyet Sanat Akademisinde iki yıl okuduktan sonra bitirme sınavlarını verip sanat öğretmenliği için gerekli sertifikayı aldı. 1916’dan başlayarak üç yıl Essen’de bulunan "Kunstgewerbschule" sanat okulundan gravurcukluk ve sanat hocalıgi yaptı. 1918'de ikk sanat eseri siparis olak Essen'de bulunan bir kilise icin "osa mystica ora pro nobis" adli bir vitray pencere hazirladi. 1919’da Münih ’e taşındı ve burada Franz von Stuck ’un resim öğrencisi oldu. 1920’de Weimar ’da Bauhaus Tasarım Okuluna yazılarak 32 yaşında okulun en yaşlı öğrenc...

Roland Barthes (Türkçe: Roland Bart)(12 Kasım1915, Cherbourg - 25 Mart 1980, Paris), Fransız felsefeci, göstergebilimci, edebiyat eleştirmeni, edebiyat ve toplum teorisyeni. Hakkında Sorbonne'da öğrenim gördü. Fransız Bilimsel Araştırma Ulusal Merkezi'de çalıştı. Collège de France'ta göstergebilim dersleri verdi. Göstergebilimin kurucu isimlerinden birisidir. Aynı zamanda, postmodern düşüncenin de kurucu öncülerinden sayılır. Barthes’ın düşünce evrimini sınıflandırmak kolay değildir. Çünkü onun yapısalcılık'tan postyapısalcılık'a uzanan düşünsel serüveni kolayca sınıflandırmaya elverişli değildir. Onu hem postmodern felsefe'nin oluşturucuları arasında saymak, hem de bizzat postmodern düşüncenin en özgün kuramsal uygulayıcılarından biri olarak anmak gerekir. Düşünsel serüvenini anlamak için çalışmalarının seyri izlenebilir. 1950'li yıllar Barthes'ın yazın çalışmalarının başlangıç yıllarıdır. Bu yıllardan itibaren, dilbilimle, edebiyatla, müzikle, gösterg...

20. yy Amerikalı fotoğrafçı Yakın plan + soyutlama 1924 yılında softfokus tekniğinden vazgeçerek, 1932'de F64 topluluğunu kuruyor. F64 topluluğunun manifestosu, sınırsız alan derinliği ile fotoğrafın optik müdahalesine yer vermeden biçimsel içeriğine yönelmek diye belirtiyorlar. Edward Henry Weston (d. 24 Mart 1886 - ö. 1 Ocak 1958) bir 20. yüzyıl Amerikan fotoğrafçısı. Weston, Amerika'nın en etkili ve yenilikçi fotoğrafçılarından biri [1] ve 20. Yuzyilin fotograf ustalarindan biri olarak anılmaktadır [2]. Kırk yıllık kariyeri boyunca Weston; manzara, natürmort, portre, tarz sahnelerini fotoğraflandı. Söylenir ki onun kadrajinda Batı Amerika'nın insanları ve mekanlarinin bulunmasiyla o modern fotoğrafçılığa özünde Amerikan hatta Kaliforniyalı bir yaklaşım getirmiştir. 1937 yılında Weston, Guggenheim Bursunu alan ilk fotoğrafçı oldu ve iki yıl içinde 8x10 görüşlü fotograf makinesiyle 1,400 civarında negatif uretmistir. Onun en ünlü fotoğraflarından bazıları uzun yıllar yaşad...

Jules Gabriel Verne (Fransızca telaffuz: [ʒyl vɛʁn]; 8 Şubat 1828 – 24 Mart 1905), Fransız yazar ve gezgin. Verne, Hugo Gernsback ve H. G. Wells ile genellikle "Bilim kurgunun babası" olarak adlandırılır. Eserlerinde ayrıntılarıyla tarif ettiği buluşlar ve makinaların o sıralarda gelişmekte olan Avrupa sanayisi ve teknolojisine ilham kaynağı olduğu düşünülür. Özellikle uzay, hava taşıtları, denizaltılar hakkında yazmıştır. Daha çok Denizler Altında Yirmi Bin Fersah (1870), Dünyanın Merkezine Yolculuk (1864) ve Seksen Günde Devr-i Âlem (1873) romanlarıyla tanınır. UNESCO’nun çeviri kitap veritabanına (Index Translationum) göre dünyada en çok çevrilen ikinci bireysel yazardır[1]. Hayatı Çocukluğu, Gençlik yılları 8 Şubat 1828’de Fransa'nın Nantes şehrinde doğdu. Varlıklı bir avukat olan Pierre Verne ile eşi Sophie Henriette Allotte de la Fuye’nin beş çocuğundan en büyüğüdür. Kış aylarında yoğun trafikli bir liman şehri olan Nantes’da; yaz aylarında ise Loire Nehri kıyısı...